आदिवासी जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान

स‌ंगठन संरचना

स‌ंगठन संरचना

एनएफडिआईएनको सर्वोच्च निकाय सञ्चालक परिषद हो र यसका अध्यक्ष वर्तमान प्रधानमन्त्री हुनुहुन्छ। स्थानीय विकास मन्त्रालयका मन्त्री वा राज्य मन्त्री सह-अध्यक्ष हुनुहुन्छ। अध्यक्षले जनजाति सम्बन्धी विषयमा पर्याप्त जानकारी भएका तीन व्यक्तिहरूमध्येबाट एक जनालाई उपाध्यक्षको रूपमा नियुक्त गर्नुहुन्छ, जसलाई सञ्चालक परिषदका सदस्यहरू सम्मिलित समितिले सिफारिस गरेका हुन्छन्। सञ्चालक परिषदको अर्को महत्त्वपूर्ण सदस्य सदस्य-सचिव हुनुहुन्छ, जसलाई उपाध्यक्षको सिफारिसमा सह-अध्यक्षले मनोनयन गर्नुहुन्छ। सञ्चालक परिषदमा ऐन अनुसार ९३ जना सदस्यहरू छन्।

९३ जना सदस्यहरू विभिन्न क्षेत्रहरूबाट निम्नानुसार रहेका छन्:

• जातीय संगठनहरूका प्रतिनिधिहरू
• सांसदहरू
• विभिन्न मन्त्रालयका प्रतिनिधिहरू
• महिला प्रतिनिधिहरू (प्रत्येक विकास क्षेत्रबाट दुई जना)
• जातीय उद्योगपति र व्यवसायीहरू

सञ्चालक परिषदको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण जिम्मेवारी भनेको आदिवासी जनजातिहरूको समग्र हितलाई असर गर्ने नीतिहरू निर्माण गर्नु हो, जसलाई एनएफडिआईएनद्वारा कार्यान्वयन गरिनेछ।

कार्यकारी समिति

एनएफडिआईएनको अर्को महत्त्वपूर्ण निकाय कार्यकारी समिति हो, जसमा पाँच जना सदस्यहरू हुन्छन्। यो समितिको अध्यक्ष एनएफडिआईएनका उपाध्यक्ष हुनुहुन्छ र सञ्चालक परिषदका सदस्य-सचिव नै कार्यकारी समितिको सदस्य-सचिवको रूपमा सेवा गर्नुहुन्छ। समितिमा दुई सदस्यहरू, एक महिला र एक पुरुष, उपाध्यक्षको सिफारिसमा सञ्चालक परिषदको समितिले सिफारिस गरेका पाँच जनजाति व्यक्तिहरूमध्येबाट अध्यक्षद्वारा मनोनीत गरिन्छन्। पाँचौं सदस्य स्थानीय विकास मन्त्रालयका सह-सचिव हुनुहुन्छ। कार्यकारी समितिको मुख्य कार्य भनेको सञ्चालक परिषदले निर्णय गरेका नीतिहरू र कार्यक्रमहरू कार्यान्वयन गर्नु र आदिवासी जनजातिहरूको समग्र विकासका लागि लाभदायक कदमहरू सुरु गर्नु हो।

वित्तीय स्रोत

एनएफडिआईएन सरकारी निकाय हो र यसलाई सरकारद्वारा वित्तीय सहायता प्रदान गरिन्छ। तर, यसलाई आफ्नै स्रोतहरू उत्पन्न गर्ने अधिकार पनि दिइएको छ, जसमा ऋणको हकमा सरकारको पूर्व स्वीकृति आवश्यक हुन्छ। अनुदान र अन्य यस्तै सहायता प्राप्त गर्नका लागि भने एनएफडिआईएनले सरकारलाई मात्र सूचित गर्नुपर्छ।